ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

Άγι-Δημήτρης (ουσ. αρσ.) Άγι-Δημήτρης [ˈaʝiðiˈmitris] Σίλατ., Σινασσ. Άι-Ζημήτρης [ˈaiziˈmitris] Σίλ. Άι-Ρημήτρης [ˈairiˈmitris] Σίλ. Έι-Δηρμήτης [ˈeiðirˈmitis] Φάρασ. Εζ-Δρεμήτηζ [ezðreˈmitiz] Φάρασ. Άεζ-Δρεμήτηζ [ˈaezðreˈmitiz] Φάρασ. Άι-Δηρμήτ’ [ˈaiðirˈmit] Τσουχούρ., Φάρασ. Άγι-Τηρμήτ’ς [ˈaʝitirˈmits] Μαλακ. Άι-Δρημήτ’ [ˈaiðriˈmit] Ανακ., Μισθ. Άι-Ντηρμήτ’ [ˈaidirˈmit] Μισθ. Άι-Τηρμήτης [ˈaitirˈmitis] Φλογ. Αζ-Δρεμήτ’ [azðreˈmit] Σεμέντρ. Άι-Ρημήτ’ [ˈairiˈmit] Μισθ. Από το πρώιμ. μεσν. περιφραστικό αγιώνυμο Ἅγιος Δημήτριος. Η επωνυμία του μηνός λόγω της εορτής του Aγ. Δημητρίου στις 26 Οκτωβρίου.
1. Ο άγιος Δημήτριος Καππ. : Άι-Ζημητρού μεγάλη γιορτή ’νου (Του Aγ. Δημητρίου είναι μεγάλη γιορτή) Σίλ. -Κωστ.Σ. ’ς Άι-Ντηρμητιού ντου μορμόρ’ ξέβην ντου βλαστικό (Στου Άι-Δημήτρη τον τάφο βγήκε ο βασιλικός) Μισθ. -Κοτσαν. ’ς Άι-Δηρμητιού νεκκλησ̑ά αοπίς (Πίσω από την εκκλησία του Αγ. Δημητρίου) Μισθ. -ΑΠΥ-Καρατσ. Σήμερο έν’ τ’ Άεζ-Δρεμήτη, ’νοίξαμε τα πιθάρε, ’α πούμε (Σήμερα είναι του Αγ. Δημητρίου (ενν. η εορτή), ανοίξαμε τα πιθάρια, θα πιούμε) Φάρασ. -Λουκ.Πετρ. Τ’ Άι-Ρημήτ’ ντ’ άλογου πάτησιν σου χτα̈́ρ’ (Του Άι-Δημήτρη το άλογο πάτησε στην πέτρα) Μισθ. -Κωστ.Μ.
2. Ο μήνας Οκτώβριος ό.π.τ. : Άι-Ζημήτρη τα είκοσ̑ι (Στις είκοσι Οκτωβρίου) Σίλ. -Κωστ.Σ. Τουν Άι-Ρημήτρη σ̑όνισι (Τον Οκτώβριο χιόνισε) Σίλ. -Κωστ.Σ. Ο Έι-Δηρμήτης ήρτεν, χαζιρλατίστε τα οτεπερίδα σας, να φάτι το σ̑ειμό (O Οκτώβριος ήρθε, ετοιμάστε τις προμήθειές σας (για να έχετε) να φάτε το χειμώνα) Φάρασ. -Ιορδαν. Τόν Άι-Δηρμήτ’ κοφτίνκανι τα σταφύλα (Τον Οκτώβριο τρυγούσανε τα σταφύλια) Τσουχούρ. -ΚΜΣ-CD || Παροιμ. Ήρτε Εζ-Δρεμήτηζ, ήρτ’ ο σ̑ειμός (Ήρθε ο Άι-Δημήτρης, ήρθε ο χειμώνας˙ o μήνας Οκτώβριος σηματοδοτεί την αρχή του χειμώνα στην Καππαδοκία) Φάρασ. -Λουκ.Λουκ.