ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

μουκαγέτης (επίθ.) μουκαγέτσ̑ης [mukaˈʝetʃis] Αραβαν. μουκαγέτσ' [mukaˈʝets] Μαλακ. μουκαγέσ̑' [mukaˈʝeʃ] Αραβαν. μουκαέτ' [mukaˈet] Τροχ. μουκαγιάτ' [mukaʹʝat] Ουλαγ. μουχαάτης [muxaˈatis] Μισθ. μουχαάτ [muxaˈat] Μισθ. Από το τουρκ. επίθ. muḳayyad (< αραβ. mukayyed), όπου και διαλεκτ. τύπ. mıhağat = α) περιορισμένος β) εγγεγραμμένος γ) επιμελής (THADS, λ. mıhağat). Πβ. και φρ. mukayyet olmak = προσέχω, φροντίζω και γίνουμαι μουκαέτης = φροντίζω, προνοώ (Λεξ. Κριαρ.).
1. Ως επίθ., αυτός που επιμελείται, φροντίζει ό.π.τ. : Νίσκομαι μουκαγέτσ̑ης (Φροντίζω) Αραβαν. -Φωστ.-Κεσ. Ξέβα μουχαάτης για ατό (Δείξε ενδιαφέρον για αυτό) Μισθ. -Κοτσαν. Μουκαγιάτ’ ’εν-νάτ’, με do ψυή γιαλβαρdάτ’ το Χεβό ας βρέξει (Φροντίστε, με την ψυχή σας προσευχηθείτε στο Θεό να βρέξει) Φάρασ. -ΚΜΣ-Θεοδ. Μουκαγιάτ’ έννατ’ απαπάνω τ’ do πισίκα με περνάσ’ (Προσέξτε να μην περάσει γάτα από πάνω του, ενν. πάνω από το νεκρό) Ουλαγ. -ΚΜΣ-Θεοδ.
2. Προσεκτικός Ουλαγ., Τροχ. : Μουκαέτ' γενέτε, Γιαλαβάτς τζαμισί εν κορχολού μέρος (Να προσέχετε, το τζαμί του Γιαλαβάτς είναι επίφοβο μέρος) Τροχ. -Νίγδελ.Τροχ. Μουκαγιάτ’ ’ίσκονdαι απαπάνω με περνάσουν (Προσέχουν να μην περάσουν από πάνω του, ενν. να μην διασκελίσουν τον νεκρό) Ουλαγ. -ΚΜΣ-Θεοδ.
3. Το ουδ. ως ουσ., φροντίδα, έγνοια Αραβαν.