μαχαλάς
(ουσ. αρσ.)
μαχαλάς
[maxaˈlas]
Ανακ., Σίλ., Σινασσ., Τσαρικ.
μαχαλά
[maxaˈla]
Αξ., Αραβαν., Γούρδ., Μαλακ., Μισθ., Σεμέντρ., Τζαλ., Τσαρικ., Φλογ.
μαχαλές
[maxaˈles]
Φάρασ.
μαχ'λέ
[maˈxle]
Σεμέντρ.
μεχάς
[meˈxas]
Σατ., Τσουχούρ., Φάρασ., Φκόσ.
Πληθ.
μαχαλάδια
[maxaˈlaðʝa]
Δίλ., Σινασσ., Φλογ.
μαχαλάια
[maxaˈlaja]
Αξ.
Νεότ. ουσ. μαχαλάς και μαχαλές (Mackridge 2021: 125), τα οπ. από το τουρκ. ουσ. mahalle (< αραβ. maḥalla(t)) = μαχαλάς, γειτονιά.
Γειτονιά, συνοικία
ό.π.τ.
:
Του Εκκλησ̑άς ο Μαχαλάς
(Η συνοικία της εκκλησίας)
Ανακ.
-Κωστ.Α.
'πανασ̑ήκωσε το μαχαλά ούλ-λο
(Ξεσήκωσε όλη την γειτονιά)
Αξ.
-Μαυρ.-Κεσ.
Ἠρτε και εbέ και ένα-ερυό ναίκες ασ' τον μαχαλά τουν
(Ἠρθε και η μαμή και μιά-δυό γυναίκες από το μαχαλά τους)
Αραβαν.
-Φωστ.-Κεσ.
Σι τίνους ντου μαχαλά καχόδουτι;
(Σε ποια γειτονιά καθόσασταν;)
Μισθ.
-Κοτσαν.
Κλώιξις μαχαλαϊού τα σοκάχια
(Γύριζες στα σοκάκια της γειτονιάς)
Μισθ.
-Κοτσαν.
Τελούτανε σα μαχαλάδια
(Τριγυρνούσε στις γειτονιές)
Φλογ.
-ΙΛΝΕ 812
Σα 'στάνου τον μεχά ένι αν ναίκα
(Στην επάνω γειτονιά υπάρχει μιά γυναίκα)
Τσουχούρ.
-VLACH
Και σα μαχαλάδια τραγώδαναν
(Και στις γειτονιές τραγουδούσαν, ενν. τις Απόκριες)
Δίλ.
-ΚΜΣ-ΚΠ171
Εμείς εδώ έχουμε ένα γουμάρ' μαχαλάδια
(Εμείς εδώ έχουμε ένα σωρό συνοικίες)
Σινασσ.
-Τακαδόπ.
Έμαχι κανείας απού ποιο μαχαλά ήρταν 'ντουν απ' του απ 'ντου Μισ̑τί;
(Έμαθε κανένας από ποια γειτονιά είχαν έρθει απ' το… απ' το Μισθί;)
Μισθ.
-ΑΠΥ-ΕΝΔ
Μαχαλά μας τσείδι απαγά τσ̑ι κάτ', απάνου ούλα ούλα όφτσ̑ιρα
(Η γειτονιά μας είναι αποδώ και κάτω, απάνω είναι όλα όλα κενά)
Μισθ.
-ΑΠΥ-ΕΝΔ
Ούτσ̑α ντοΐστιζαν τ΄απάν' ντου μαχαλά μη δου κάτ' ντου μαχαλά
(Έτσι τσακώνονταν η απάνω γειτονιά με την κάτω γειτονιά)
Μισθ.
-ΑΠΥ-Καρατσ.
Είπες τα πολύν κα, ε Πάνου Μεχά Κεχάς!
(Τα είπες πολύ καλά, αρχηγέ του Πάνω Μαχαλά)
Φάρασ.
-Θεοδ.Ιστ.
|| Παροιμ.
Στο κάτω το μαχαλά είπα 'να ψέμα, 'ς τ' απάν' το μαχαλά πίστεψά το κι εγώ
(Στην κάτω γειτονιά είπα ένα ψέμα, στην απάνω γειτονιά το πίστεψα κι εγώ˙ οι φήμες διαδίδονται πολύ γρήγορα)
Αξ.
-Μαυρ.-Κεσ.
Συνών.
κομσουλούκι