μπελεντίζω
(ρ.)
μπελ-λεdίζω
[belleˈdizo]
Αξ., Αραβαν., Μαλακ., Σεμέντρ.
πελ-λετίζω
[pelleˈtizo]
Φλογ.
μπα̈λα̈ίζου
[bælæˈizu]
Μισθ.
μπα̈λαΐζου
[bælaˈizu]
Μισθ.
μπαλαΐζου
[balaˈizu]
Μισθ.
μπελεdώ
[beleˈdo]
Σίλ., Φλογ.
μελετώ
[meleˈto]
Φλογ.
μπελ-λεdού
[belleˈdu]
Ουλαγ.
πελ-λετώ
[pelleˈto]
Σίλατ.
πελιατώ
[peʎaˈto]
Φλογ.
Υποτ.
μπελ-λεdίσω
[belleˈdiso]
Αραβαν.
μπελεΐσω
[beleʹiso]
Μισθ.
Από το τουρκ. ρ. bellemek = α) θυμάμαι β) σκέφτομαι γ) μαθαίνω.
1. Θυμάμαι
ό.π.τ.
:
Πόσα σπίτια ήταμεστε δεν το μπελεdίζω
(Πόσα σπίτια ήμαστε δεν το θυμάμαι)
Μαλακ.
-ΚΜΣ-Έξοδος Β
Αμ φάγω μήλα, να μπελ-λεdίσω πατισ̑αχιού κόρης τα μισ̑ίρια
(Αν φάω μήλα, θα θυμηθώ τα μάγουλα της κόρης του βασιλιά )
Αραβαν.
-Φωστ.-Κεσ.
Με ντου λές ξανά. μπα̈λα̈ίζου ντου
(Μην το ξαναλές. Το θυμάμαι)
Μισθ.
-Κοτσαν.
Πέντ έξ χρόνια ομbρό πιο καλά ντα μπαλάιζαμ
(Πέντε έξι χρόνια νωρίτερα πιο καλά τα θυμόμασταν)
Μισθ.
-ΑΠΥ-ΕΝΔ
Ντεν dα μπελ-λεdίζω γιάβρου μ’
(Δεν τα θυμάμαι, παιδάκι μου)
Σεμέντρ.
-ΚΜΣ-ΚΠ283
Ετ-τά το φίδ’ λέγ’ τα σο παιδί να τα πελ-λετίσ̑’
(Αυτά το φίδι λέει στο παιδί να τα θυμηθεί)
Φλογ.
-ΙΛΝΕ 811
Εγώνα δε πελιατώ ένα Τούρκο να έχτισε ένα σπίτ’
(Εγώ δεν θυμάμαι ούτε ένα Τούρκο να έχτισε σπίτι)
Φλογ.
-ΚΜΣ-ΚΠ191
β.
Αποστηθίζω, απομνημονεύω
Μισθ., Σίλ.
:
Τούτους φουκαράς μπελεdεί τα κιατ είπασ̑ι τ’ καλατζί
(Αυτός ο φουκαράς απομνημονεύει αυτά τα λόγια που είπαν
)
Σίλ.
-ΚΜΣ-ΛΚ5
2. Σκέφτομαι
Αξ.
:
|| Παροιμ.
Το νηστσ̑ικό το σ̑κυλί το γιαυτό τ' σο φουρούν' το μπελ-λεdίσ̑'
(Το νηστικό το σκυλί τον εαυτό του μέσα στον φούρνο τον σκέφτεται˙ ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται)
Αξ.
-Μαυρ.-Κεσ.
|| Ασμ.
Ντου ψωμί σ’ μη μπελεΐσ’ τσ̑ι ντου φαΐ σ’μη μπελεΐσ’, τσ̑όγουμι περ’σσό ογώ, χάγα άλλο
((Το ψωμί σου μην το λογαριάζεις και το φαΐ σου μην το λογαριάζεις, εγώ περίσσευα, και τώρα πια βγήκα από την μέση· παράπονο νύφης που αφήνει την οικογένειά της) )
Μισθ.
-Κωστ.Μ.