Παναγία
(ουσ. θηλ.)
Παναγία
[panaˈʝia]
Καππ.
Παναΐα
[pana'ia]
Ανακ., Σίλ., Σινασσ., Φάρασ.
Παναγιά
[panaˈʝa]
Μαλακ., Σίλ., Σινασσ., Τροχ., Φλογ.
Πανάια
[paˈnaia]
Ουλαγ.
Παναϊά
[Panaiˈa]
Μισθ.
Παναά
[panaʹa]
Μισθ., Σίλ.
Πανανία
[panaˈnia]
Μαλακ.
Πανάιας
[paˈnaias]
Ουλαγ.
Από το μεταγν. επίθ. πανάγιος, με ουσιαστικοπ. του θηλ. τύπ. από την μεταγν. φρ. παναγία Παρθένος.
1. Παναγία
ό.π.τ.
:
Χώρια Χριστός, χώρια Παναγία
(Χωριστά ο Χριστός, χωριστά η Παναγία)
Αραβαν.
-Φωστ.-Κεσ.
Γήφτιξαμ' τσεριά σου Παναϊά
(Ανάβαμε κεριά στην Παναγιά)
Μισθ.
-Κοτσαν.
Βαλιού ντο γιαλάκ' γένν'σε Πανάιας
(Η Παναγία γέννησε στην φάτνη του βουβαλιού)
Ουλαγ.
-ΚΜΣ-Θεοδ.
Παναγιάς μέρα εγεννήθην
(Γεννήθηκα ανήμερα της Παναγίας, 15 Αυγούστου)
Φλογ.
-ΙΛΝΕ 812
Παναΐα να τα ποίσ' χαΐρι, καλό ρέν 'ναι
(Η Παναγία να τα φέρει σε καλό, δεν είναι καλό σημάδι)
Σίλ.
-Κωστ.Σ.
|| Φρ.
Παναάς τα γράμματα - Παναγιάς τα qράμματα
(Τα γράμματα της Παναγίας˙ Ο επιτάφιος θρήνος)
Μισθ., Φλογ.
-ΙΛΝΕ
Παναΐας ζώνη
(Ζώνη της Παναγίας˙ το ουράνιο τόξο)
Σίλ.
-ΚΜΣ-ΛΚ4
Παναγιάς ψωμί
(Φαγητό της Παναγίας˙ τραπέζι που παρατίθεται στους παρευρισκομένους μετά τον τοκετό)
Μαλακ.
-Τζιούτζ.
Παναγιάς Πάχσα
(Το Πάσχα της Παναγίας˙ η εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου)
Σίλ.
-Κωστ.Σ.
Παναγία κονώνει τα δάκρυά τ'
(Η Παναγία χύνει τα δάκρυά της˙ βρέχει)
Φάρασ.
-ΚΜΣ-Θεοδ.
Παναγιάς το σαλάκα σοκουντά χέρ'
(Βάζει χέρι και στην τσέπη της Παναγίας˙ δεν έχει ούτε ιερό ούτε όσιο)
Φλογ.
-ΚΕΕΛ 1361
Θεός και Παναγιά μ' να τα φέρ'νε qαρσού σ'
(Ο Θεός και η Παναγιά να σου τα φέρουν μπροστά σου˙ ευχή επιτυχίας)
Φάρασ.
-ΚΕΕΛ 1361
|| Ασμ.
Παναγιά βρέξε, σ̑υλώνουν με, τράνα με
Βρέξε και σ̑ύλου τον κόσμον όλον ((Παναγιά ρίξε βροχή, με καταβρέχουν, κοίτα με
Βρέξε και κατάβρεξε όλο τον κόσμο)
(επωδή επίκλησης βροχής)) Τροχ. -Νίγδελ.Τροχ. Συνών. Θεοτόκος
Βρέξε και σ̑ύλου τον κόσμον όλον ((Παναγιά ρίξε βροχή, με καταβρέχουν, κοίτα με
Βρέξε και κατάβρεξε όλο τον κόσμο)
(επωδή επίκλησης βροχής)) Τροχ. -Νίγδελ.Τροχ. Συνών. Θεοτόκος
β.
Σε πτώση γεν., η εορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου ή η εορτή της Υπαπαντής στις 2 Φεβρουαρίου
ό.π.τ.
:
Σαν σήμερα του Παναγιάς πίταξα τον Γιωρίκα μ', Γιωρίκα μ' τέκνο μ', πίταξά τον στην Πόλ'
(Σαν σήμερα της Παναγίας έστειλα τον Γιωργάκη μου, Γιωργάκη μου παιδί μου, τον έστειλα στην Πόλη
)
Σινασσ.
-Τακαδόπ.
Της Παναΐας φσ̑άζαμε γουρπάνια
(Της Παναγίας σφάζαμε κατσίκια ως θυσία
)
Φάρασ.
-ΕΚΠΑ 2142
2. Επιφώνημα
ό.π.τ.
:
Φόρτουσιν σας, ντοϊστούρσιν εσάς, ωχ ωχ Παναγία μου
(Σας το φόρτωσε, σας ανακάτεψε, ωχ ωχ Παναγία μου)
Μισθ.
-ΑΠΥ-ΕΝΔ
Αμάν Παναγιά μου, πότ' σε να νιούσ' ούλες αυτές οι ζουλειές;
(Αμάν Παναγία μου, πότε θα γίνουν όλες αυτές οι δουλειές;)
Σίλ.
-Εκμεκ.
Παναγιά μ' ο Θεός ας τα φέρ' αποδέξια
(Παναγία μου, ο Θεός ας τα φέρει δεξιά)
Σινασσ.
-Τακαδόπ.
|| Ασμ.
Εψέ βραδύ Παναγιά μου, εψέ βραδύ επέρασα
σε πανδρεμένου, έλα Παναγιά μου, σε πανδρεμένου μνήμα
Ακούει το μνήμα, Παναγιά μου, ακούει το μνήμα και βογγά
Σινασσ. -Lag.
σε πανδρεμένου, έλα Παναγιά μου, σε πανδρεμένου μνήμα
Ακούει το μνήμα, Παναγιά μου, ακούει το μνήμα και βογγά
Σινασσ. -Lag.
Τροποποιήθηκε: 20/08/2025