ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

όλο (επίρρ.) όλο [ˈolo] Αραβ., Ποτάμ., Σινασσ., Φερτάκ. ούλο [ˈulo] Ανακ., Αραβαν., Γούρδ., Μισθ., Σινασσ. βούλο [ˈvulo] Ανακ., Μαλακ., Ποτάμ. γούλο [ˈɣulo] Γούρδ., Τελμ. ούλου [ˈulu] Μισθ. γούλου [ˈɣulu] Σίλ. γούλα [ˈɣula] Σίλ. Από το αρχ. επίρρ. ὅλον = εντελώς. Οι σημ. ‘διαρκώς’ και ‘παντού’ ήδη μεσν.
1. Διαρκώς, συνεχώς ό.π.τ. : Ούλο γελά (Όλο γελάει) Αραβαν. -ΙΛΝΕ 404 Εμείς ούλο με τ’ αγιωτικά ήταμεστε (Εμείς ασχολιόμαστε συνεχώς με τα θρησκευτικά μας καθήκοντα) Ανακ. -Κωστ.Α. Τα 'τία μ' ήσαν στις ναίκες γιατί ούλο λέγαν για μένα (Τα αφτιά μου ήταν στις γυναίκες, γιατί όλο έλεγαν για μένα) Σινασσ. -Λεύκωμα Γούλα ζουλεύεις (Διαρκώς δουλεύεις) Σίλ. -Κωστ.Σ. Και ο ντεϊρμενdζής όλο τρανεινεν σα δισώμια τ’ (Και ο καμηλιέρης συνεχώς κοιτούσε τους ώμους του) Ποτάμ. -Dawk. Σήμερ’ ούλο καμαρώνω, τα μάτσια μ’ δεν μπορώ να τ’ ανοίξω (Σήμερα συνεχώς νυστάζω, τα μάτια μου δεν μπορώ να τ’ ανοίξω) Γούρδ. -Καράμπ. Γούλα μπρος τσ̑ης τρανά (Κοιτάζει συνεχώς μπροστά της) Σίλ. -Κωστ.Σ. Άλλου ένα σ̑έι ντε σ̑άνουμ', ούλου ιτό ρωτάμ' (Τίποτ' άλλο δεν κάνουμε, διαρκώς αυτό ρωτάμε) Μισθ. -ΑΠΥ-ΕΝΔ Ντα κλάτσα ούλου κλώχ'νι, ισύ φυλάκεις απέσ', τι φυλάκεις; (Τα αγόρια όλο τριγυρίζουν έξω, εσύ μένεις μέσα, τι περιμένεις;) Μισθ. -ΑΠΥ-ΕΝΔ Συνών. βίρα, ντάιμα, χεμέν
2. Παντού Μισθ., Σινασσ., Φερτάκ. : Και εν’ ένα πεγάιδ’ και γούλο όιμα και όλκος ’ναι (Και είναι ένα πηγάδι και (μέσα) είναι όλο αίμα και πύον) Τελμ. -Dawk. Έν’ ένα μέγα τσ̑αι̂́ρ’, και γούλο ξ̑ουράφια και μαχαίρια ’ναι (Είναι ένα μεγάλο λιβάδι, και είναι όλο ξυράφια και μαχαίρια) Τελμ. -Dawk. Ντετσού, λέ, ούλου τσείdι κουνούπια, λέ' (Εκεί, λέει, είναι όλο κουνούπια, λέει) Μισθ. -ΑΠΥ-ΕΝΔ Ούλου πατάτσις σπέριξαν (Έσπερναν παντού πατάτες) Μισθ. -ΑΠΥ-ΕΝΔ Δα φορτσέ τ' γέναν ούλου όιμα (Τα ρούχα του έγιναν όλο αίματα) Μισθ. -ΑΠΥ-ΕΝΔ || Ασμ. Όλο τριγύρω πράσινα κ’ η μέση του βαμμένη (Παντού τριγύρω πράσινα κι η μέση του βαμμένη) Σινασσ. -Αρχέλ. Συνών. χέργερντε
Τροποποιήθηκε: 14/09/2025