ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

μνήμα (ουσ. ουδ.) μνήμα [ˈmnima] Ανακ., Αξ., Ποτάμ., Σινασσ., Τροχ., Τσουχούρ., Φάρασ., Φερτάκ. νήμι [ˈnimi] Σίλ. Αρχ. ουσ. μνῆμα.
1. Μνήμα ό.π.τ. : Πεγάισκαμ' σο μνήμα του και ρίχνισκαμ' αγιασμός (Πηγαίναμε στον τάφο και ρίχναμε αγιασμό) Φάρασ. -ΚΜΣ-Θεοδ. Τζ̑ο πορείνκαν ν' dα κατεβάσουνι σο μνήμα (Δεν μπορούσαν να την κατεβάσουν στο μνήμα) Τσουχούρ. -VLACH 'ς ένα νήμι να μας πουχώσουνε (Στο ίδιο μνήμα θα μας θάψουν) Σίλ. -ΚΜΣ-ΛΚ5 Αν ήρτε παπάς και δε σηκώθη, δεν έλιωνε σο μνήμα το κώλο τ’ (Αν ερχόταν παπάς και δεν σηκωνόταν κάποιος από σεβασμό, δεν έλιωνε στο μνήμα ο κώλος του) Τροχ. -Νίγδελ.Τροχ. || Φρ. Ξέβην μπουτούν ασ’ σο μνήμα (Βγήκε ολόκληρος, ακέραιος, από το μνήμα˙ για νεκρό που δεν είχε αποσυντεθεί) Ανακ. -Κωστ.Α. Ἀγιο μνήμα (Άγιο μνήμα˙ άγιο βήμα) Ποτάμ., Τροχ. -ΚΜΣ-Θεοδ. Από τα μνήματα καλό ντε ’ναι να μεις ντο σπίτι σ' (Aπό τα μνήματα δεν είναι καλό να μπεις στο σπίτι σου˙ μετά την ταφή, σύμφωνα με την δοξασία, πρέπει να μπεις σε τρια σπίτια πριν μπεις στο δικό σου) Φερτάκ. -ΚΜΣ-Θεοδ. || Παροιμ. Σεράντα μέρες του λοχούσας το μνήμα έν’ ανοιχτό (Σαράντα μέρες της λεχώνας, το μνήμα είναι ανοιχτό˙ για τους μεγάλους κινδύνους που διατρέχει η λεχώνα τις πρώτες 40 μέρες μετά τον τοκετό) Ανακ. -Κωστ.Α. || Ασμ. Ακούει το μνήμα, Παναγιά μου, ακούει το μνήμα και βογγά και βαρύ αναστενάζει (ακούει το μνήμα, Παναγιά μου, ακούει το μνήμα και βογγά και βαριά αναστενάζει) Σινασσ. -Lag. Συνών. μνημόρι :1
2. Ειδικότ., το μνήμα της Αγίας Μακρίνας στην Αξό Αξ.