ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

-ίζω (επίθμ.) -ίζω [-ˈizo] Αφσάρ., Καππ., Σατ., Τσουχούρ., Φάρασ., Φκόσ. -ίζου [-ˈizu] Αραβαν., Καρατζάβ., Μαλακ., Μισθ., Σεμέντρ., Σίλ., Τροχ., Τσαρικ., Τσουχούρ., Φάρασ., Φκόσ. -ι̂́ζω [ˈɯzo] Αξ., Αραβαν., Μαλακ., Τελμ. -ούζω [-ˈuzo] Αξ., Αραβαν., Σεμέντρ. Αρχ. επίθμ. -ίζω. Η σημ. 3 μεταγν. Οι τύπ. -ι̂́ζω και -ούζω μόνο σε δάν., ως αποτέλεσμα της επίδρασης της τουρκ. φωνηεντ. αρμονίας (βλ. Μαυροχαλυβίδης & Κεσίσογλου 1960: 9).
1. Μετονομ. επίθμ. για τον σχηματ. ρ. τα οπ. δηλώνουν ότι το υποκείμενο κάνει κάτι που συνδέεται με αυτό που εκφράζει ή συνεπάγεται η πρωτότυπη λέξη Αφσάρ., Καππ., Σατ., Τσουχούρ., Φάρασ., Φκόσ. : αναβολίζομαι (κάνω εμετό) Σίλ. βορίζω (λιχνίζω, χωρίζω το άχυρο από το σιτάρι ενώ πνέει (βόρειος) άνεμος) Φάρασ., Καππ. ζορίζω (προξενώ δυσκολίες) Φάρασ. θερίζω Φάρασ., Τσουχούρ., Φλογ., Τελμ. ξυμυτίζω (κάνω κάτι μυτερό) Φάρασ. κοπανίζω (χτυπώ με τον κόπανο) Φάρασ., Μαλακ., Ποτάμ., Ουλαγ., Αραβαν., Γούρδ., Σατ. δρουβανίζω (χτυπώ γάλα ή ξινόγαλα στο δουρβάνι για να παραγάγω βούτυρο) Φάρασ., Αφσάρ., Φκόσ. κανίζω (πείθω) Φλογ. Συνών. -αίνω :1, -εύω, -ιάζω :1, -λαντίζω
2. Μετουσ. επίθμ. για τον σχηματ. ρ. τα οπ. δηλώνουν ότι το υποκείμενο έχει την τάση να μιμείται αυτό που εκφράζει η πρωτότυπη λέξη Αξ., Μαλακ., Μισθ., Σίλατ., Τελμ. : αρκουδίζω Φάρασ., Καππ. κλοκίζω (κάνω όπως η κλώσσα) Αξ.
3. Μετουσ. επίθμ. για τον σχηματ. ρ. τα οπ. δηλώνουν ότι το υποκείμενο αποκτά μιά ιδιότητα την οποία συνεπάγεται η πρωτότυπη λέξη : μποΐζω (αναπτύσσομαι, μεγαλώνω) Τελμ. Συνών. -αίνω :2, -εύω, -ιάζω :2, -λαντίζω
4. Επίθμ. για την προσαρμογή τουρκ. δάν. ρ. Αφσάρ., Καππ., Σίλ., Τσουχούρ., Φάρασ. : αγναντούζω (καταλαβαίνω) Σεμέντρ. αγουλαΐζω (δηλητηριάζω) Μισθ. αλντουρντίζω (χάνω) Μισθ., Φάρασ., Σινασσ., Αφσάρ. ανταΐζω (αφιερώνω) Σίλ. αρζουλαντίζω (ποθώ) Μαλακ., Φλογ., Αξ. εβλαντίζω (παντρεύω) Μισθ. γκετσιντίζω (ζω, συντηρούμαι, διάγω βίο) Φάρασ., Μαλακ., Τσουχούρ., Αξ., Αφσάρ. Συνών. -εύω, -ιάζω :3, -ώνω