έγερ
(σύνδ.)
έγερ
[ˈeʝer]
Αραβαν., Ουλαγ., Σίλ., Φάρασ.
έερ
[ˈeer]
Σίλ., Φάρασ.
ερ
[er]
Αφσάρ., Ουλαγ., Σατ., Φάρασ.
α̈ρ
[ær]
Αφσάρ., Τσουχούρ., Φάρασ.
Από τον τουρκ. σύνδ. eğer (< περσ. agar) = εάν.
1. Σύνδ. εισαγωγής υποθετ. προτασεων, εάν, εφόσον
ό.π.τ.
:
Εάν σ̑υ έγερ να μ’ μπάρεις, ’γώ σένα φυλάττου σου
(Αν με παντρευτείς, θα σε προστατεύω)
Σίλ.
-Dawk.
Αμμά έγερ να ν̑ει κό σου τ' γκαλαdζ̑ί, 'γώ ούλα τα ρούχα σε τα ρώσου σένα
(Αλλά αν γίνει αυτό που είπες εσύ, εγώ όλα μου τα ρούχα θα τα δώσω σε σένα)
Σίλ.
-Dawk.JHS
Ερ να πάρ' τσ̑αι μένα, 'άν'dα ειπώ τον τατά μου
(Αν πάρει και μένα, θα το πω στον πατέρα μου)
Φάρασ.
-Αναστασ.
Α̈ρ να νάρτει είνι άβου μεσελέσ'
(Το αν θα έρθει είναι άλλο θέμα)
Φάρασ.
-Bağr.
Äρ το βραδύ να νάρτει αδα̈́ το 'ρκούδι, σύρ'τα, σκότου τα
(Αν το βράδυ έρθει εδώ το αρκούδι, πυροβόλησέ το, σκότωσέ το)
Τσουχούρ.
-Αναστασ.Μ.
Ερ να ήτουν το γ̇ισ̑κ͑αλάκι σο καρύδιν πάνου τσ̑αι να ξείλτσε άτσ-τσέ σο τζ̑ουφάλι μου, πα χα 'ίνει το 'μόν το χάλι;
(Αν ήταν το κολοκυθάκι πάνω στην καρυδιά και έπεφτε στο κεφάλι μου, τι θα είχα απογίνει;)
Φάρασ.
-Θεοδ.Παραδ.
Παναΐα μου, να με δώσεις α μαχτσούμι· α̈ρ να 'ινεί φσ̑όκκο, 'α σε φέρω α 'ρίφι
(Παναγία μου, να μου δώσεις ένα παιδί· αν γίνει αγόρι, θα σου φέρω ένα ερίφιο)
Φάρασ.
-Λουκ.Πετρ.
Έγερ, ον γεννήεις, ένα παιί, να έρτουμ' ντέ 'ναι
(Αν, όταν γεννήσεις, (κάνεις) αγόρι, δεν πρόκειται να έρθουμε)
Ουλαγ.
-Dawk.
Ε νύφη, σήμουρου ερ να κρατήσεις τ’ ώνεμα χως το βραδύ, 'α σε πάρω α φιστάνι γουτνουνώνα
(Ε νύφη, σήμερα αν θα κρατήσεις την αλαλία ως το βράδυ, θα σου πάρω ένα φουστάνι μεταξωτό)
Φάρασ.
-Παπαδ.
Έγερ ντα πουλήσει, να σε τα δώσω
(Αν δεχτεί να τον πουλήσει, θα σου τον δώσω)
Φάρασ.
-Dawk.
'άν'τα νάχουμ' κατάρα τουν, ερ 'μείς πάλι ν'τα 'φήκουμ'
(Νά 'χουμε την κατάρα τους, αν πάλι τους αφήσουμε (τους Τούρκους να πατήσουν τα Φάρασα))
Φάρασ.
-Θεοδ.Ιστ.
|| Παροιμ.
Α̈ρ ο Θι-ός να 'κούνκεν τα κασβάρες, κάτα μέρα χα ψοφήσει α γαϊρίδι
(Αν άκουγε ο Θεός τα κοράκια, κάθε μέρα θα ψοφούσε ένα γαϊδούρι˙ δεν πρέπει να δίνουμε σημασία στις κακές κουβέντες ή κατάρες, όπως ο Θεός δεν ακούει τα κακά που εύχονται τα κοράκια)
Φάρασ.
-Λουκ.Λουκ.
Συνών.
αν, είμαι, να
2. Σύνδ. εισαγωγής πλάγιων ερωτηματικών προτάσεων, εάν
Σίλ., Φάρασ.
:
Ρωτούν τσ̑η έγερ να σελ̑ήσ̑ει να πάρει πατισ̑αχιού το παιρί
(Την ρωτούν αν θέλει να παντρευτεί τον γιο του βασιλιά)
Σίλ.
-Dawk.JHS
Ρώτ'σα α̈ρ τον παχλά να τα κατέχουν
(Ρώτησα αν γνωρίζουν την φάβα)
Φάρασ.
-Bağr.
Ρώτ'σα α̈ρ σο σαχάτι τρία νάρτουν
(Ρώτησα αν θα έρθουν στις τρεις η ώρα)
Φάρασ.
-Bağr.
Τσ̑ο λέ' σον γαζα̈τα̈́ α̈ρ να βρεσ̑ίσει
(Δε λέει στην εφημερίδα αν θα βρέξει)
Φάρασ.
-Bağr.
Συνών.
αν