αντερί (ουσ.) ενdερί [endeˈri] Ανακ., Αξ., Μαλακ., Μισθ., Ποτάμ., Σίλατ., Τζαλ., Τροχ., Τσαρικ., Φλογ.

Ανακού, Αξός, Μαλακοπή, Μισθί, Ποτάμια, Σίλατα, Τζαλέλα, Τροχός, Τσαρικλί, Φλογητά

αdερί [adeˈri] Μισθ., Ποτάμ., Σινασσ.

Μισθί, Ποτάμια, Σινασσός

αdαρί [adaˈri] Μισθ.

Μισθί

ανdέρι [anˈderi] Τζαλ., Φλογ.

Τζαλέλα, Φλογητά

ιdέρι [iˈderi] Φάρασ.

Φάρασα

ιτέρι [iˈteri] Αφσάρ., Φάρασ., Φκόσ.

Αφσάρι, Φάρασα, Φκόσι

γιτέρι [ʝiˈteri] Φάρασ., Φκόσ.

Φάρασα, Φκόσι

ντι-έρι [diˈeri] Αφσάρ.

Αφσάρι

Από το τουρκ. ουσ. entari (< αραβ. ˁantarī) = μακρύ ριχτό ένδυμα, αντερί, όπου και διαλεκτ. τύπ. enteri, anteri. Ο τύπ. αdαρί ήδη νεότ. (Mackridge 2021, λ. ανταρί).

1. Γυναικείο ένδυμα μακρύ με μακριά μανίκια Αφσάρ., Μισθ., Ποτάμ., Σινασσ., Τροχ., Φλογ.

Αφσάρι, Μισθί, Ποτάμια, Σινασσός, Τροχός, Φλογητά

: Νύφ' πάλε μαίνισ̑κεν απεσωνού το σπίτ', βγάλλισ̑κεν το ενdερί τ' και φόρ'νεν το τολαμά τ' (Η νύφη πάλι έμπαινε μέσα στο σπίτι, έβγαζε το αντερί της και φόραγε τον ντουλαμά της) Φλογ.

Φλογητά

-ΚΕΕΛ 1361

Ανθόπουλος 1937

Εγώνα με το ενdερί παντρεύτα (Εγώ παντρεύτηκα με το αντερί) Ανακ.

Ανακού

-Κωστ.Α.

Κωστάκης 1963

|| Ασμ. Σαν την είδες και την ξεύρεις πες με τι φορεί
Σαλί σάλβαρι φορούσε πράσιν' αdερί ((Αφού την είδες και την ξέρεις πες μου τι φορεί
Κίτρινο σαλβάρι φορούσε και πράσινο αντερί)) Σινασσ.

Σινασσός

-Αρχέλ.

Αρχέλαος 1899

Πβ. αμαζόνα

2. Βαμβακερό ανδρικό εξωτερικό πουκάμισο με δύο σιρίτια κάθετα στο στήθος, μακρύ ως το γόνατο και υφασμένο στο χωριό Μισθ., Ποτάμ.

Μισθί, Ποτάμια

: Φόρεσκεν ένα ενdερί και άνοιξέν το το πανάφτερο έτσι, κι εγώ έδωσά το φασόλια το πανάφτερό του (Φόραγε (ενν. ο Αγ. Χαράλαμπος) ένα αντερί και σήκωσε τις άκρες του έτσι, κι εγώ ἐριξα τα φασόλια στις άκρες του) Ποτάμ.

Ποτάμια

-ΚΜΣ-Θεοδ.

ΚΜΣ-Θεοδωρίδη 2017

Oγώ φόρουσα αdαρί· ήτανε σκιστό απεδώ κι απεδώ (Εγώ φορούσα ανταρί· ήταν σκιστό απ' εδώ κι απ' εδώ) Μισθ.

Μισθί

-ΑΠΥ-ΕΝΔ

ΑΠΥ-ΕΝΔ

Πβ. γκοβισλίκα

3. Παντελόνι Αφσάρ., Φάρασ., Φκόσ., Φλογ.

Αφσάρι, Φάρασα, Φκόσι, Φλογητά

: Καdέβασι το ντι-έρι του (Κατέβασε το παντελόνι του) Αφσάρ.

Αφσάρι

-Dawk.

Dawkins 1916

Ήρταν δυό ναίκες να qοράσ'νε ανdέρια (Ήρθαν δύο γυναίκες να αγοράσουνε παντελόνια) Φλογ.

Φλογητά

-Dawk.

Dawkins 1916

Ηύρε τ' αλτούνε, έβγκαλεν ντο το ιτέριν ντου, έμασέν ντα (Βρήκε τα κομμάτια χρυσού, έβγαλε το παντελόνι του, (μέσα σε αυτό) τα μάζεψε) Φάρασ.

Φάρασα

-Dawk.

Dawkins 1916

Λητεύτα το ιτέρι μο το βρακοζώνι (Δέθηκε το παντελόνι με την βρακοζώνη) Φκόσ.

Φκόσι

-ΚΜΣ-ΚΠ370

ΚΜΣ-ΚΠ370

Πβ. ποτούρ

4. Εσώρουχο, βρακί Φάρασ.

Φάρασα

: || Παροιμ. Aν κάμι ναίκα, σωστού να ράψει α ιτέρι τσ̑αι α ιμάτι, ο Πάσκαζ 'α νάρτει τσ̑αι 'α δεβεί (Μια κακή γυναίκα, ώσπου να ράψει ένα σώβρακο κι ένα πουκάμισο, το Πάσχα θα έχει έρθει και θα περάσει˙ για τις κακές νοικοκυρές) Φάρασ.

Φάρασα

-Λουκ.Λουκ.

Λουκόπουλος/Λουκάτος 1951

Συνών. βρακί

5. Ύφασμα Φλογ.

Φλογητά

Συνών. πανί

άντερο () ...