ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

μπερεκέτι (ουσ. ουδ.) μπερεκέτ' [bereˈcet] Ανακ., Αραβαν., Δίλ., Μισθ., Ουλαγ., Ποτάμ., Σεμέντρ., Σινασσ., Τροχ., Φλογ. περεκέτι [pereˈceti] Τσουχούρ., Φάρασ. περεκέτ' [pereˈcet] Φλογ. πα̈ρα̈κ͑α̈́τ͑ι [pæræˈkʰætʰi] Αφσάρ. μπαρακα̈́τ' [baraˈcæt] Τσαρικ. Από το νεότ. ουσ. μπερεκέτι (Σομ., λ. μπερεκέτι), το οπ. από το τουρκ. ουσ. bereket = α) αφθονία β) ευλογία γ) ως επίρρ., ευτυχώς.
1. Ευημερία, αφθονία ό.π.τ. : Κύργε ’σού Χριστέ, νας δώκ’ς το μπερεκέτ’ μας (Κύριε Ιησού Χριστέ να μας δώσεις αφθονία) Ανακ. -Κωστ.Α. Σώρουψα παράια, μποίκα μπαρακιάτ' (Μάζεψα χρήματα, έφτιαξα περιουσία) Τσαρικ. -Καραλ. Νύφ' έχ' ΄τάμα τ'και λίγο ψωμί και άλας για ογούρ και περεκέτ' και μαίν' σο σπίτ' (Η νύφη έχει μαζί της και λίγο ψωμί και αλάτι για γούρι και ευημερία και μπαίνει στο σπίτι) Φλογ. -ΙΛΝΕ 811 Τα παραπλύματά σου ’ζ μείνουν αδα̈, τσ̑ούνκι παίρ’ του σπιτού μας το περεκέτι τζ̑αι παγάζει τα σο σπίτ’ σου (Τα αποπλύματά σου ας μείνουν εδώ, γιατί παίρνεις την αφθονία του σπιτιού μας και την πηγαίνεις στο σπίτι σου) Φάρασ. -ΚΜΣ-Θεοδ. Ατζ̑είνο το σπίτι περεκέτι τζ̑ούχε (Εκείνο το σπίτι δεν είχε καλή τύχη, δυστυχούσε) Φάρασ. -ΚΜΣ-Θεοδ. || Φρ. Νἀ ‘χεις του Πάτερ Αβραάμ το μπερεκέτι (Να έχεις τα καλά του Αβραάμ˙ ευχή) Ποτάμ. -ΚΜΣ-ΚΠ326
2. Σοδειά Τροχ., Τσουχούρ., Φάρασ., Φλογ. : Ραντίσκαν ντα να νάχουν καό περεκέτι (Τα ράντιζαν για να έχουν καλή σοδειά, ενν. τα χωράφια με αγιασμό) Τσουχούρ. -ΑΠΥ-Bağr. Το περεκέτ' ούλο πήραν το ποντίκια (Όλη τη σοδειά την πήραν τα ποντίκια) Φλογ. -ΙΛΝΕ 812 Συνών. γέννημα, μαξούλι, σώρεμα :2
3. Ευλογία του Θεού Ποτάμ., Φλογ.
4. Ως επίρρ., ευτυχώς Αραβαν., Ουλαγ. : Μπερεκέτ' gαι ήρτες! (Ευτυχώς και ήρθες!) Ουλαγ. -Κεσ.