ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

αρέτσα (επίρρ.) αρέτσα [aˈretsa] Φάρασ. αρέτζα [aˈredza] Φάρασ. αρα̈́τζα [aˈrædza] Φάρασ. 'ρέτζα [ˈredza] Φάρασ. χαρέτζα [xaˈredza] Φάρασ. αρεσού [areˈsu] Φάρασ. αρετσού [areˈtsu] Φάρασ. αρεστσού [aresˈtsu] Φάρασ. Από το επίρρ. αρέ και το τροπ. επίρρ. ούτσα.
1. Τώρα, ακριβώς τώρα ό.π.τ. : Αρέτσα ένι του βραδινού σας ο ταρός να πιάσιτε ατιά έργα (Τώρα το βράδυ (που σκοτείνιασε) είναι η ώρα για να κάνετε τέτοιες (βρωμο)δουλειές = Λουκ. 22.53 Αὕτη ἐστὶν ὑμῶν ἡ ὥρα καὶ ἡ ἐξουσία τοῦ σκότους) Φάρασ. -Lag. Πώ να ποίκω αρέτσα; (Τι να κάνω τώρα;) Φάρασ. -Αναστασ. 'έμω ντα αρέτζα τη κ͑άζα (Γέμισ' την αμέσως την χήνα) Φάρασ. -Dawk. Αρέτζα το μαχτσούμι γρέπ' τα κα (Τώρα το παιδί κοίτα το καλά) Φάρασ. -Dawk. Σο μον την τσ̑οιλία ήτουν αν ελμάς αμόν το γιουμbρούχι σου, αρέτσα έχασές τα (Στην κοιλιά μου ήταν ένα διαμάντι σαν την γροθιά σου, τώρα το έχασες) Φάρασ. -Παπαδ. Πού ένι η πεθερά σου αρέτζα; (Πού είναι τώρα η πεθερά σου;) Σατ. -Παπαδ. Αρέτζα να ήτουνε το φσ̑όκκο μου τσ̑αι το κορζόκκο μου· χα πάσι τον νταdάν ντου ψωμί (Τώρα αν ήταν εδώ το αγοράκι μου και το κοριτσάκι, θα πήγαιναν ψωμί στον πατέρα τους) Φάρασ. -Dawk. Ερ να πασλατίσουμε χαρέτζα μουχαρεπέ μο τις χωρώτοι, πελάς 'α νάρτει σο τσουφάλι μας (Αν αρχίσουμε τώρα πόλεμο με τους χωρικούς θα μας έρθει μπελάς στο κεφάλι μας) Φάρασ. -Παπαδ. Αρέτσα συ 'α με θωρείς, τσ̑εια που 'α μουώσω (Εσύ τώρα θα με βλέπεις εκεί που θα κρυφτώ) Φάρασ. -ΚΜΣ-Θεοδ. Συνών. αντά :2, αρέ, εδαρέ, καινούργια, τώρα
2. Τώρα μόλις, πρόσφατα ό.π.τ. : 'γώ αρέτζα ήμουνε το σον ο υιός (Εγώ μέχρι πρόσφατα ήμουν ο γιος σου) Φάρασ. -Dawk. Συνών. γιακουντά, εδαρίτσικα
3. Τώρα δα, άμεσα στο μέλλον ό.π.τ. : Γιαβρού μου, αρέdζα 'α κατουρήσει το βόιδι· να πεις (Παιδάκι μου, τώρα θα κατουρήσει το βόδι· θα πιεις) Φάρασ. -Dawk. Συνών. αρετσούκα, εδαρίτσικα