ΚΕΝΤΡΟΝ ΕΡΕΥΝΗΣ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΙΑΛΕΚΤΩΝ ΚΑΙ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ - Ι.Λ.Ν.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ TΩΝ ΙΔΙΩΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ

περισσός (επίθ.) περ'σσό [per'so] Αξ., Αραβαν., Γούρδ., Μαλακ., Μισθ., Τροχ., Φερτάκ. πέρ'σσο [ˈperso] Σινασσ. περτσόν [per'tson] Φάρασ. Πληθ. περ'σσά [per'sa] Αξ., Μαλακ., Φερτάκ. περτσά [perˈtsa] Φάρασ. Από το αρχ. επίθ. περισσός. Οι τύπ. πέρσ- ήδη μεσν. με συγκοπή του [i].
1. Περισσευόμενος, περισσός Μισθ., Τροχ., Φάρασ. : Δώτσ̑εν του γαϊριδού τα περτσά τις χρόνες σο νομάτη (Έδωσε τα περισσευόμενα χρόνια του γαΪδουριού στον άνθρωπο) Φάρασ. -Θεοδ.Παραδ. Μπασ̑ά, ογώ τσ̑όγουμι περ'σσό (Θείε, εγώ είμαι περιττή) Μισθ. -Κωστ.Μ. Περ'σσό μι κειόσουμ' εγώ και δώκες με σε ξένο το σπίτ'; (Μήπως ήμουν παραπανίσια, και γι’ αυτό με έδωσες νύφη σε ξένο σπίτι;) Τροχ. -Νίγδελ.Τροχ. Αντίθ άσωστος :2, εξίκι, εξικλής :1, κιοτού :4, τσουρούκικος
2. Αυτός που υπάρχει σε αφθονία, πολύς ό.π.τ. : Τσ̑' ένα περ'σσό πήγιν ντου παιί σου qονάχ' (Και για μία παραπάνω φορά το αγόρι πήγε στο παλάτι) Μισθ. -Dawk. Πιο περ’σσό ασ’ το άλλο (Πιο πολύ απ' το άλλο) Αξ. -ΙΛΝΕ 1556 || Παροιμ. Το περ'σσό το βούκα ντέ σε τυρπά (Η περίσσια μπουκιά δεν σε τρυπά˙ όσα περισσότερα πετύχεις, τόσο το καλύτερο) Αραβαν. -Φωστ.-Κεσ. Το περτσόν το μπούτσ̑ι την τζ̑οιλία σου τρυπά; (Η περίσσια μπουκιά τρυπά την κοιλιά σου;˙ όσα περισσότερα πετύχεις, δεν είναι κακό) Φάρασ. -Λουκ.Λουκ. Συνών. γαζά, γομάρι :5, μπερεκετλούς :1, Αντίθ γρόθος :2, λέικκο :1, λίγος :1
3. Ως επίρρ., περισσότερο, πιο, για δήλωση συγκρίσεως Αξ., Φάρασ. : 'γώ είμαι σε εσένα τζ̑αφ περτσό κλέφτης (Eγώ είμαι περισσότερο, καλύτερος κλέφτης από σένα) Φάρασ. -ΚΜΣ-Θεοδ. Να έφαγες λίγο περ'σσό, 'ντερέ μη πεινασ̑εις 'τον (Αν έτρωγες λίγο περισσότερο, τώρα δεν θα πεινούσες) Αξ. -Μαυρ.-Κεσ. Περ'σσό βαρύ (Πιο βαρύ) Αξ. -ΙΛΝΕ 1555 Συνών. πιο
Τροποποιήθηκε: 12/06/2025